Factorbeleggen : vijf fouten en hoe ze te vermijden

De laatste jaren doet factorbeleggen niet helemaal wat iedereen ervan verwachtte. Lesley-Ann Morgan en Ben Popatial, multi-asset strategen bij Schroders, wijzen op vijf veelgemaakte fouten en hoe beleggers daarmee moeten omgaan.

Lesley-Ann Morgan

Bij factorbeleggen worden beleggingen geanalyseerd naar fundamentele drijfveren zoals waarde en kwaliteit, of naar marktfactoren zoals momentum en lage volatiliteit. Dit helpt om portefeuillerisico’s beter te begrijpen en eventuele verborgen risico’s te ontdekken. De explosieve groei van op de beurs verhandelde fondsen (ETF's) en het toegenomen gebruik van derivaten heeft het voor vermogensbezitters en -beheerders gemakkelijker gemaakt om posities in factoren, sectoren en beleggingscategorieën te verwerven (en te wijzigen). Maar dat betekent niet dat factorbeleggen te pas en te onpas gebruikt kan worden.

Morgan en Popatial wijzen op vijf veelgemaakte fouten.

Fout 1. Factoren werken niet meer

Veel factorportefeuilles presteren ondermaats omdat dure aandelen van lage kwaliteit de prestaties in een kleine markt drijven. De meeste factorbenaderingen combineren waarde en kwaliteit, maar daar blijven de prestaties juist achter, omdat de markt nu anders reageert dan de langetermijnverwachtingen doen vermoeden. Morgan en Popatial zoeken de verklaring in ‘crowding’ en ‘capacity’. Een ‘crowded trade’ treedt op als veel beleggers op hetzelfde moment in hetzelfde willen handelen. Dat kan goed zijn voor de momentumfactor, maar heeft ook implicaties voor het risicobeheer en de factorblootstelling. Capaciteitsproblemen treden op als de recente rendementen lager zijn dan de langetermijnrendementen. Dat kan bijvoorbeeld komen door arbitrage.

Fout 2. Te veel factoren

In de negentiger jaren werkte men met zo’n vijf factoren, waaronder waarde, kwaliteit, momentum en lage volatiliteit. Ondertussen is er een pallet van meer dan 300 factoren waarin belegd kan worden. De specialisten van Schroders pleiten voor eenvoud. Het is beter zich te beperken tot factoren die grondig zijn onderzocht en getest. Het bijkomend voordeel is dat de transparantie voor beleggers toeneemt. Een multifactor portefeuille moet niet te geconcentreerd zijn. Diversificatie van een multifactor portefeuille verschilt niet van diversificatie in elke andere portefeuille.

Fout 3. Wees niet te slim in het combineren van factoren

Factoren kunnen gecombineerd worden door systematisch een aantal regels of een eigen visie toe te passen. Net zoals bij andere beleggingscategorieën presteren de verschillende factoren op verschillende momenten. Spreiding is dus noodzakelijk.

Fout 4. De back-test was zo positief

Systematische multifactor strategieën gebruiken correlaties uit het verleden, met gegevens over risico en rendement. Maar als iets in het verleden gewerkt heeft, zal het niet noodzakelijk ook in de toekomst zo werken. Factorportefeuilles beleven vaker extreme gebeurtenissen dan statistisch aangenomen wordt. En deze gebeurtenissen kunnen ook langer aanhouden dan gedacht. De specialisten van Schroders wijzen erop dat factoren kunnen veranderen. Waarde wordt vaak verbonden met de cyclus en de brede aandelenmarkten. Maar dat is niet altijd het geval. Correlaties kunnen ook veranderen in de loop der tijd. De beleggers moeten overtuigd zijn, maar niet koppig.

Fout 5. Een ‘factor completion’ portefeuille kan concurreren in plaats van complementeren

‘Factor completion’ portefeuilles zijn populair, omdat er zo’n groot aanbod van factor ETF’s bestaat. Het doel daarvan is om de blootstelling van de portefeuille aan factoren in evenwicht te brengen, zodat de portefeuille niet teveel naar een of meerdere factoren overhangt. De beleggers moeten wel rekening houden met een aantal zaken. Zijn de gegevens waarop de factorblootstelling zich baseert accuraat? Belangrijk is of de ‘factor completion’ portefeuille werkelijk voorziet in het complementeren. Er zijn heel veel waarde of kwaliteitssignalen. Sommigen zijn sterker diversifiërend dan andere. Het is dus belangrijk om de signalen te begrijpen binnen een factor.

Hoe fouten vermijden

Er zijn mogelijkheden te over om te beleggen in portefeuilles met één factor, multi-factor en ‘completion’. Er zijn veel voordelen, maar fouten moeten vermeden worden.

Vermijd verkeerde precisie - begrijp de blootstellingen in de portefeuille en overweeg de risico's vanuit meerdere perspectieven, vooral bij het samenstellen van multi-factorportefeuilles.

Onthoud de basisprincipes - beleggers kunnen ingewikkelde dingen goed doen, maar als ze de basisprincipes vergeten, is een teleurstelling onvermijdelijk. Het feit dat er een factor bestaat, betekent niet noodzakelijkerwijs dat het zinvol is voor de portefeuille.

Het timen van blootstellingen aan factoren is moeilijk - regelmatig 'sleutelen' aan factorgewichten vereist vaardigheid en Schroders meent dat dit een uitdaging is voor de meeste beleggers.

Wees niet getrouwd met het model - factoren en correlaties kunnen veranderen. Gehecht zijn aan veronderstellingen op basis van back-tests of een theorie zal waarschijnlijk tot een teleurstelling leiden. Enige nederigheid en flexibiliteit is vereist

Begrijp de onderliggende blootstellingen van ‘factor completion’ - Een belegger moet zich afvragen wat hij probeert te bereiken en of de aanpak die hij volgt tot echte ‘completion’ leidt. Niet alleen nu maar ook in de toekomst. Morgan en Popatial zijn gepassioneerde voorstanders van factorbeleggen, omdat ze hiermee een beter inzicht krijgen in de drijfveren van risico en rendement. Ondanks een uitdagende periode blijft Schroders factoren zorgvuldig gebruiken voor zowel analyses als beleggingen.