Kwantitatief beleggen met een simpele formule

Pimvanvliet
Pim van Vliet

Kwantitatief beleggen moet eenvoudig te begrijpen zijn. Pim van Vliet is portefeuillemanager en hoofd van het Conservative Equities-team van Robeco, dat zich bezighoudt met laagvolatiel beleggen op de aandelenmarkt. In een recente researchpaper – geschreven samen met David Blitz, hoofd van het Quantitative Research-team van Robeco – legt hij uit hoe een eenvoudige beleggingsformule op basis van drie variabelen (de Conservative Formula) de markt ruimschoots kan verslaan op de lange termijn. Betekent dit dat beleggers zelf hun eigen lagevolatiliteitstrategieën moeten ontwikkelen? Nee, niet per se.

Hoe is het idee voor deze paper ontstaan? Wat was jullie doel?

“Vorig jaar heb ik samen met mijn collega Jan de Koning een boek geschreven over laagrisicobeleggen , waarin we deze simpele beleggingsformule hebben geïntroduceerd. De formule is gebaseerd op de drie variabelen volatiliteit, payout yield en koersmomentum. Het boek is bedoeld voor een breed publiek en beschrijft de belangrijkste resultaten op een zeer toegankelijke manier.” “Vanaf dat moment voelde ik wel de behoefte om me meer te verdiepen in de robuustheid van de formule. Ik wilde graag controleren of deze alle tests zou doorstaan die normaal gesproken worden gebruikt bij grondig wetenschappelijk onderzoek. En dat is waar deze paper over gaat. Je zou de paper kunnen zien als een vervolg op het boek, maar ook als een soort van teaser voor iedereen die het boek nog niet heeft gelezen. De paper is ook al vaak gelezen sinds we die vorige maand hebben geplaatst op SSRN .” “Voor iedereen die het boek al heeft gelezen en op zoek is naar een meer diepgaande analyse, biedt deze paper uitvoeriger bewijs op basis van een iets langere datareeks. Aan de andere kant kan de paper andere beleggers ertoe aanzetten om het boek te lezen en meer te weten te komen over laagvolatiel beleggen en hoe we dat aanpakken bij Robeco.”

Betekent dit dat je laagvolatiel beleggen eigenlijk ook thuis kunt doen met een simpele spreadsheet?

“Als je echt alleen kijkt naar de basis, is het antwoord: ja, je kunt het heel eenvoudig thuis doen. De kans is echter groot dat je de kluts kwijtraakt als je alle wetenschappelijke literatuur over factorbeleggen leest en ook alle discussies volgt. Daarom willen wij het terugbrengen tot de essentie: drie hoofdingrediënten die leiden tot een positieve exposure naar grondig onderzochte factorpremies.”

Hoe sluit deze paper aan bij jouw rol als professioneel portefeuillemanager?

“Ik zeg vaak dat we ‘quant’ moeten verkopen aan ‘non-quants’. Robeco is een zeer gerespecteerd kwantitatief belegger, maar de markt voor kwantitatief beleggen blijft een niche. Dus als je als professionele vermogensbeheerder op een zeer eenvoudige en toegankelijke manier kan uitleggen waar kwantitatief beleggen om draait en mensen begrijpen je ook, dan kun je je richten op een veel grotere markt. Misschien kiezen sommige beleggers er inderdaad voor om het zelf te doen, maar de overgrote meerderheid zal dat niet doen.” “Dat komt omdat het venijn in de details zit: de uitvoering is zeer belangrijk en de daadwerkelijke implementatie van kwantitatieve strategieën vraagt behoorlijk wat van je middelen. Je moet nadenken over kwesties als: hoe implementeer je je posities in de praktijk, hoe vaak moet je je portefeuille herwegen, hoe houd je de omzet zo laag mogelijk, hoe beheer je de beleggingsstromen en hoe ga je om met transactiekosten?”

“Het is dus niet zo, dat we onze geheime ingrediënten prijsgeven door deze eenvoudige beleggingsformule begrijpelijk te maken. In plaats daarvan delen we simpelweg drie van de variabelen waar wij rekening mee houden in onze modellen en laten we zien dat de combinatie van deze elementen zeer krachtig is. Daarnaast maken we duidelijk dat potentiële klanten het ook zelf kunnen doen, als ze dat willen.”

“Dat is heel belangrijk voor ons, omdat we graag willen dat onze potentiële klanten die mate van inzicht hebben. We willen zeker weten dat ze onze beleggingsfilosofie en onze manier van beleggen begrijpen. Maar daarnaast willen we ook dat ze het belang van de uitvoering inzien en dat er soms implementatieproblemen zijn die ze kunnen uitbesteden aan Robeco.” “Ons uiteindelijke doel is het promoten van kwantitatief beleggen, en dan vooral defensief beleggen op basis van factoren. We willen een zo groot mogelijk publiek laten zien dat deze empirisch geteste manier van beleggen eenvoudig te begrijpen is en dat Robeco wetenschappelijke inzichten goed kan vertalen naar eenvoudige en betrouwbare oplossingen. De paper en het boek zijn gewoon manieren om deze boodschap over te brengen.”

Oké, maar loop je zo niet het risico dat je boodschap te simplistisch wordt en beleggers naar goedkope generieke smartbèta-producten drijft?

“Dat denk ik niet. Zoals ik al zei, zit het venijn in de details: de implementatie en de uitvoering blijven essentieel. Veel empirische studies – waaronder sommige van het Quantitative Research-team van Robeco – tonen aan, dat het rendement van naïeve lagevolatiliteitstrategieën, vaak aangeboden via goedkope ETF ’s, niet vergelijkbaar is met dat van meer geavanceerde strategieën zoals Conservative Equities.” “Een bekende valkuil van lagevolatiliteit- ETF ’s is bijvoorbeeld dat ze te transparant zijn, omdat ze vaak gebaseerd zijn op openbaar beschikbare indices. Alle marktpartijen weten welke transacties uitgevoerd gaan worden en sommige beleggers kunnen daar hun voordeel mee doen. Als beleggers eenmaal de valkuilen van generiek laagvolatiel beleggen kennen, stappen ze vanzelf over naar actieve vermogensbeheerders zoals Robeco, die deze valkuilen stuk voor stuk kunnen omzeilen.”

“De paper en het boek zijn niet geschreven als promotiemateriaal voor producten van Robeco, maar je kunt ze wel zien als een onderdeel van onze algemene inspanningen om kennis te delen. We hebben geprobeerd dit op een zeer evenwichtige manier te doen, om de lezer een overzicht te geven van de verschillende beschikbare opties – van de doe-het-zelfbenadering tot geavanceerde, actief beheerde fondsen. Ik zie dit als een teken van sterkte: we hebben het volste vertrouwen in onze positie in deze markt.”